Nhập văn bản Tiếng Việt Unicode vào các applet và các ứng dụng Java bằng VietIME    (English | Vietnamese)

VietIME, hay Vietnamese Input Method Editor, là một ứng dụng Java sử dụng khuôn khổ phương thức nhập liệu trong nền tảng Java 2 platform (1.3 hoặc cao hơn) để tạo ra sự phối hợp giữa các thành phần biên tập văn bản và các phương thức nhập liệu trong việc nhập Tiếng Việt với bất cứ một môi trường thực thi Java nào. Các thành phần biên tập văn bản có sử dụng khuôn khổ phương thức nhập liệu chạy được dưới bất cứ một môi trường ứng dụng Java nào và hỗ trợ bất cứ một phương thức nhập liệu nào có mặt trên môi trường ứng dụng Java đó mà không cần thay đổi hay biên dịch lại thành phần biên tập văn bản.

Các yêu cầu về hệ thống

  1. Java 2 Runtime Environment (1.3 hay các phiên bản cao hơn cho VietIME 1.0; 1.4 hay các phiên bản cao hơn cho VietIME 1.0.1)
  2. Bất cứ một applet hay ứng dụng Java nào sử dụng các thành phần văn bản AWT (TextArea và TextField) và Swing. Ví dụ như JBuilder, NetBeans, Java Studio Creator, Jext, jEdit,...
    Chú ý: Để làm việc có hiệu quả với các tài liệu Tiếng Việt, một ứng dụng Java nên có các tính năng cho phép chọn font và cơ chế mở/lưu file theo định dạng Unicode.
  3. Vietnamese Unicode fonts

Cài đặt VietIME

Để Vietnamese IME có hiệu ứng trong các ứng dụng và applet bằng Java thì file jar của nó, VietIME.jar, cần được sao chép vào thư mục extensions của môi trường thực thi Java (chính là thư mục chứa máy ảo Java). Đối với J2SE v1.4.2, thư mục này có đường dẫn là C:\Program Files\Java\j2re1.4.2\lib\ext trên Windows, và /usr/java/j2re1.4.2/lib/ext trên Solaris và Linux, hay /Library/Java/Extensions trên Mac OS X.

Bạn cũng có thể xác định thư mục extension vào thời điểm nạp chương trình (start-up) bằng cách thiết lập thuộc tính hệ thống java.ext.dirs. Ví dụ, nếu VietIME.jar nằm ở thư mục C:\VietIME, bạn có thể đưa các phương thức nhập liệu vào chương trình của bạn bằng câu lệnh sau:

java -Djava.ext.dirs=C:\VietIME -jar yourprogram.jar

Lưu ý các nhà phát triển: Các chương trình Java chạy bên trong một môi trường phát triển tích hợp (integrated development environment)—JBuilder, Forte for Java, hay NetBeans, v.v.—sử dụng JDK đã được cấu hình cho IDE đó. Do vậy, để nhập văn bản Tiếng Việt trong quá trình thiết kế hoặc kiểm nghiệm phần mềm bên trong IDE thì VietIME.jar nên được sao chép vào thư mục extensions của JRE bên trong JDK sử dụng cho IDE đó, ví dụ, C:\j2sdk1.4.2\jre\lib\ext trên Windows.

Lựa chọn phương thức nhập liệu Tiếng Việt

Sau khi chạy một ứng dụng Java chứa thành phần văn bản hỗ trợ các phương thức nhập liệu thì bạn có thể chọn lựa phương thức nhập liệu thông qua giao diện cung cấp tùy chọn phương thức nhập liệu do môi trường thực thi cung cấp (máy ảo Java). Đầu tiên, bạn hãy đảm bảo là thành phần văn bản đó có tiêu điểm—thường thì dấu hiệu để nhận biết điều này là trên thành phần đó có dấu nhấp nháy chỉ nơi sẵn sàng nhập liệu. Sau đó, đối với môi trường thực thi Java 2 của Sun, hãy chọn khoản mục menu Select Input Method từ menu thả xuống góc trên cùng bên trái của cửa sổ (menu System trên Windows, menu Window trên Solaris). Bạn có thể thấy menu này bằng cách kích chuột phải lên thanh tiêu đề của ứng dụng. Nếu bạn đã cài J2RE 1.3 hay cao hơn mà không thấy tùy chọn Select Input Method ở đó thì rõ ràng là phương thức nhập liệu đã không được cài đặt đúng cách.

Đối với các nền tảng không có khoản mục menu Select Input Method trong menu system, như Linux và Mac OS X, thì Sun cung cấp một cách khác để chọn phương thức nhập liệu bằng cách ấn phím nóng do người sử dụng tự định nghĩa. Cách chọn phương thức nhập liệu này là cũng có ích đối với các môi trường có khoản mục menu này trong menu system, ví dụ, Solaris và Microsoft Windows. Nếu bạn ấn phím nóng ưa thích của bạn được xác định qua công cụ Input Method Hot Key, thì popup menu đã nói ở trên cũng xuất hiện.

Input Method Hot Key

Đối với các applet chạy trên các trình duyệt có khả năng Java với J2RE plug-in đã cài sẵn, thì cơ chế phím nóng của Linux và Mac OS X được dùng tới, theo đó người sử dụng có thể ấn phím nóng, sau khi nó được cấu hình để sử dụng công cụ lựa chọn nhanh phương thức nhập liệu, để làm nổ ra menu chọn phương thức nhập liệu khi mà thành phần văn bản trong applet đó có tiêu điểm.

input method selection menu

Chọn Vietnamese Input Methods và chọn phương thức nhập liệu mong muốn từ menu nổ ra. VietIME hỗ trợ ba phương thức nhập nhiệu phổ biến nhất của người Việt—VNI, VIQR, và Telex.

Select input method

Trạng thái hoạt động của IME thường được chỉ ra thông qua sự xuất hiện của một cửa sổ trạng thái nhỏ cho thấy phương thức nhập liệu hiện đang được chọn. Ban đầu cửa sổ này có vị trí gần góc phải dưới cùng của màn hình, nhưng bạn có thể di chuyển nó ra chỗ khác. Để vô hiệu hoá phương thức nhập liệu Tiếng Việt hiện thời, bạn hãy mở popup menu và chọn System Input Methods; cửa sổ trạng thái sẽ biến mất sau đó. Một context menu đã được thêm vào cửa sổ trạng thái để cho phép người dùng điều khiển toàn bộ tính năng của bộ gõ.

context menu

Người sử dụng có thể bắt đầu nhập liệu Tiếng Việt vào thành phần văn bản hiện có tiêu điểm. Hệ điều hành nền cần cài sẵn font Unicode cho Tiếng Việt, và ứng dụng Java application cần có khả năng chọn và hiển thị chúng.

Client window

Chú ý: Bạn hãy tắt các trình điều khiển bàn phím nhập liệu Tiếng Việt khác khi bạn sử dụng VietIME để tránh xung đột trong quá trình thông dịch các dữ liệu nhập từ bàn phím.

Các giới hạn hiện thời

Nếu dấu nhấp nháy caret bị dời khỏi một kí tự hoặc một từ đang chờ để lấy dấu (cái nào, kí tự hay từ, thì tùy thuộc vào tùy chọn SmartMark có được chọn hay không), thì kí tự hay từ đó sẽ mất khả năng nhận các dấu thanh (accent marks—gồm dấu sắc, dấu ngã, dấu huyền, dấu hỏi). Nó cần được gõ lại trước khi một dấu thanh nào đó có thể kết hợp được với chúng.

Chú ý: Có một lỗi trong J2SE v1.3 không hiển thị đúng một số kí tự Tiếng Việt trong các thành phần văn bản Java trên Windows 9x/Me. Lỗi này đã được sửa trong J2SE v1.4.

Lưu ý với những người dùng Linux: Để sử dụng các font Unicode cho các ứng dụng Java, bạn cần thiết lập biến môi trường JAVA_FONTS thành đường dẫn font thích hợp và sau đó export nó. Cách này thường được thực hiện trong file /etc/profile.

Bản dịch Tiếng Việt: CEO/pcdinh
Liên hệ: pcdinh at yahoo.com
Thành viên http://www.javavietnam.org
Cập nhật: 18/9/2003


Back